Kobieta i mężczyzna w loungewear ze wzorem batikowym

Jak zrobić batik?

Technika batikowa do zrobienia samemu w domu

Technika batikowa należy do najstarszych metod farbowania. Stosowano ją w Indonezji już około 1000 lat temu, aby uzyskać kunsztowne efekty. Po tym, jak w latach 60. i 70. hipisi zakochali się w tych kolorowych wzorach, technika batikowa stała się niezwykle popularna i jest znów obecna w modzie: ubrania, które sama zafarbujesz metodą batikową, będą nie tylko unikatowe, ale też idealne, aby stworzyć letni wakacyjny wygląd lub wspaniały strój na następny festiwal.

Najważniejsze informacje w skrócie:

  • Technikę batikową możesz zastosować w domu, jeśli chcesz ufarbować bluzę, T-shirt czy pareo.
  • Wybierz rzeczy z naturalnych tkanin, takich jak bawełna lub len, ponieważ znacznie lepiej wchłaniają barwnik.
  • Następnie użyj utrwalacza, aby kolor się nie sprał.
  • Istnieją też wielobarwne techniki batikowe.
  • Technika „dip-dye” to subtelny sposób na wypróbowanie trendu batikowego.

9 kroków prostej techniki batikowej

W naszym poradniku „ZRÓB TO SAM” tłumaczymy krok po kroku, jak nadać tekstyliom zupełnie nowy, modny wygląd: od T-shirtu po poszewkę na poduszki. Za pomocą różnych technik batikowych możesz stworzyć niepowtarzalne efekty kolorystyczne. Za każdym razem powstają inne wzory, kształty i przejścia kolorystyczne, dlatego wszystkie tekstylia mają indywidualny wzór.

Co jest potrzebne:
  • Barwnik do batiku: w specjalistycznych sklepach można znaleźć duży wybór różnych barwników lub soli do barwienia, specjalnie przeznaczonych do techniki batikowej.
  • Utrwalacz.
  • Tekstylia Twojego wyboru.
  • Niebarwione linki, sznurki lub gumki recepturki.
  • Plastikowe wiadro albo plastikową wanienkę o pojemności około 5 litrów.
  • Parę plastikowych rękawic.

KROK 1: WYBIERZ ODPOWIEDNIĄ TKANINĘ

Zanim zaczniesz farbować, zastanów się, jakie rzeczy chciałabyś ozdobić techniką batikową oraz jakich materiałów chciałabyś użyć. Na farbowanie techniką batikową nadają się: bluzy, T-shirty, skarpetki, a także poszewki na kołdry, torby z materiału i lekkie parea, które możesz wykorzystać jako ręcznik plażowy.

Jak łatwo sobie wyobrazić, białe ubrania nadają się szczególnie dobrze, ponieważ na nich najlepiej widać efekt farbowania techniką batikową. Ciemne tkaniny, które by się zabarwiły tylko w niewielkim stopniu, raczej się nie nadają. Poza tym, zalecamy włókna naturalne, takie jak 100-procentowa bawełna lub 100-procentowy len. Szczególnie bawełna bardzo dobrze wchłania barwnik i zachowuje kolor nawet po kilku praniach. Inne tkaniny mogą szybko wyblaknąć albo w ogóle się nie zafarbować, jak na przykład tkaniny syntetyczne.

KROK 2: WYPIERZ UBRANIE

Szczególnie jeśli ubrania nie są nowe, należy je , dokładnie wyprać w gorącej wodzie, zanim się przystąpi do farbowania. Dzięki temu resztki potu, tłuszczu lub innych zabrudzeń zostaną całkowicie usunięte.

KROK 3: PRZYGOTUJ POWIERZCHNIĘ ROBOCZĄ

Farby do batiku pozostawiają trwałe plamy. Dlatego przykryj swoją powierzchnię roboczą, na przykład kilkoma gazetami, dużym workiem na śmieci albo ceratą, tak aby jej nie poplamić. Ubierz się w coś starego, co może się ubrudzić i załóż parę gumowych rękawic, aby ochronić ręce i paznokcie. Poza tym powinnaś otworzyć okno, zanim zaczniesz farbować techniką batikową, ponieważ barwniki mogą ostro pachnieć. Alternatywnie możesz swój projekt przenieść też na zewnątrz, o ile pogoda temu sprzyja.

KROK 4: WYBIERZ TECHNIKĘ BATIKOWĄ

Aby samemu stworzyć odzież batikową, możesz wybierać spośród wielu różnych technik farbowania. Najłatwiejsza metoda to: skręcić T-shirt, zaczynając od środka, i zwinąć go mocno w spiralkę, a następnie umocować sznurkiem albo gumką. W ten sposób powstanie typowy wzór koła, który się powszechnie utożsamia z techniką batikową. Aby uzyskać delikatne niczym akwarelowe wykończenie, złóż i zawiąż materiał tylko lekko, aby barwnik delikatnie wsiąknął w węzły i połączył się z pozostałymi kolorami. Jeszcze łatwiej jest po prostu dziko pognieść tkaninę, a potem ją spiąć. Oczywiście w tym przypadku wynik będzie mniej przewidywalny. Po prostu daj się zaskoczyć i nie bój się eksperymentów!

KROK 5: ZAMOCZ TEKSTYLIA

Przed farbowaniem zamocz wszystkie ubrania w ciepłej wodzie na około 20 minut, aby włókna lepiej wchłonęły barwnik.

KROK 6: PRZYGOTUJ FARBĘ DO BATIKU

Gdy tekstylia się moczą, można przygotować barwniki. Do każdego koloru będzie Ci potrzebny osobny pojemnik. Napełnij go gorącą wodą, ale nie wrzątkiem. Potrzebna ilość wody i barwnika zależy od ilości tekstyliów, które chcesz pofarbować. Tekstylia musisz całkowicie zamoczyć w wodzie. Ile farby potrzeba, zależy od ilości ubrań. Najlepiej sprawdź w instrukcji załączonej w opakowaniu, co producent poleca – ilość farby zwykle jest przeznaczona do farbowania danej wagi materiału. Dodaj barwnik do wody i dobrze wymieszaj, aby farba się całkowicie rozpuściła. Ewentualnie dodaj do wody odrobinę soli lub octu, aby kolor lepiej wsiąknął w tkaninę. Przedtem jednak dokładnie przeczytaj instrukcję, ponieważ każda marka jest inna, więc może się okazać, że nie trzeba niczego dodawać.

KROK 7: POZWÓL FARBIE WSIĄKNĄĆ

Teraz umieść przygotowane ubrania w wodzie z barwnikiem. Nie zapomnij o gumowych rękawiczkach! Ogólna zasada jest taka, że im dłużej będziesz moczyć tekstylia w barwniku, tym ciemniejszy będzie kolor. Pamiętaj też, że po wysuszeniu tkanina będzie trochę jaśniejsza. Mniej więcej po godzinie osiągniesz pełen stopień możliwego zabarwienia. Teraz trzeba wyjąć ubrania z wody, a barwnik musi dobrze ocieknąć.

KROK 8: OBETNIJ NITKI

Przetnij nitki lub gumki i wypłucz tkaninę pod bieżącą ciepłą wodą, jednocześnie ją rozwijając. Po całkowitym rozwinięciu ubrania wypłucz je ponownie, tym razem w zimnej wodzie. Jak woda będzie czysta, czyli jak ubranie nie będzie już farbowało, dobrze je wyciśnij. Gotową tkaninę możesz teraz po prostu wysuszyć.

KROK 9: UTRWAL FARBĘ

Uwaga: pofarbowane tkaniny nie nadają się jeszcze do prania w pralce! Aby poprawić kolor i jego trwałość w praniu, możesz użyć specjalnego utrwalacza do farb batikowych. Aby go zastosować, najlepiej włóż pofarbowane rzeczy z powrotem do pojemnika, w którym je farbowałaś. Oczywiście musisz pojemnik przedtem dobrze wyczyścić, żeby nie było w nim resztek barwnika. Napełnij go ciepłą wodą i dodaj utrwalacz. Zamocz teraz tekstylia pofarbowane techniką batikową całkowicie w wodzie i zamieszaj kilka razy. Pozostaw je w wodzie z utrwalaczem na około 15 minut.

Aby się dobrze upewnić, czy świeżo pofarbowane tekstylia już nie farbują, zalecamy wyprać je za pierwszym razem osobno w pralce. Po pierwszym praniu możesz je prać normalnie z innymi kolorowymi ubraniami.

Wielobarwna technika batikowa

Oczywiście możesz też użyć kilku kolorów, aby uzyskać kreatywny batikowy wygląd. Technika farbowania jest w sumie taka sama, z tą małą różnicą, że każdy kolor trzeba umieszać w osobnym pojemniku. Szczególnie praktyczne są plastikowe lub szklane dzbanuszki, z których można dokładnie wylewać farbę. Wybranym kolorem polej przód i tył tekstyliów. Pamiętaj o tym, że pojedyncze kolory mogą się na tkaninie połączyć w nowe odcienie. To jest właśnie urok techniki batikowej. Znów pozostaw ubrania w wodzie na około godzinę, aby kolory nabrały pełnej intensywności. Następnie wypłucz je w sposób opisany powyżej i zastosuj kolejne kroki.

Technika batikowa z efektem „dip-dye”

Jeśli nie lubisz zbyt dzikich mieszanek kolorów i wzorów, być może spodoba Ci się technika „dip-dye”. Rezultat jest delikatniejszy i bardziej subtelny, ponieważ używa się tylko jednego koloru. Poza tym powstają delikatne przejścia, ponieważ zanurza się tylko części tekstyliów w farbie.

W tej technice batiku kładzie się tkaninę na brzegu miski z barwnikiem, tak aby tylko ta część, którą chcesz zafarbować, była zamoczona w farbie. W ten sposób powstaje wyraźna linia pomiędzy barwioną i niebarwioną częścią materiału, na przykład jeśli zamoczy się tylko dolne obszycie T-shirtu. W razie potrzeby przypnij tkaninę klamerkami do krawędzi miski, aby się nie zsuwała. Jeśli chcesz uzyskać efekt przejść kolorystycznych, przesuwaj tkaninę nieco w górę i w dół. W ten sposób linia między częścią farbowaną a niefarbowaną będzie delikatniejsza, podobnie jak w stylu ombre.